Συντονιστικό Συλλόγων

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΦΟΡΕΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ν. ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΙΘΑΚΗΣ
.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ (παλαιότερος όρος ΑμΕΑ) ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
.
Σήμερα στο χώρο των ατόμων με αναπηρίες και της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης αναμετριόνται δύο αντιλήψεις, δύο πολιτικές: Ειδική αγωγή δικαίωμα ή προνόμιο; Δημόσια και Δωρεάν ή ιδιωτικοποιημένη και επί πληρωμή; Κάλυψη του αναγκαίου για όλα τα παιδιά ή του μίνιμουμ εφικτού; Και επίσης, πρέπει να πούμε καθαρά ότι οι κατευθύνσεις της ΕΕ, ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης, αντιμετωπίζουν την ειδική αγωγή ως πηγή άντλησης κερδών για το κεφάλαιο, καλλιεργούν την πολυδιάσπαση και την ανταγωνιστική λειτουργία των διάφορων δομών που εμπλέκονται, αναφέρονται σε «ευκαιρίες» και όχι σε δικαιώματα. Όλες οι κυβερνήσεις στη χώρα μας αποδέχθηκαν και υλοποίησαν αυτόν τον δήθεν μονόδρομο. Αν επιλέγουμε να διεκδικήσουμε το αναγκαίο σημαίνει να συγκρουστούμε με το σύνολο των πολιτικών που ασκήθηκαν και ασκούνται στους τομείς αυτούς. Κι αυτή είναι η επιλογή μας.
Το χώρο της Ειδικής Αγωγής τον λυμαίνονται ιδιώτες, πράγμα που στο μέλλον θα διογκωθεί σαν πρόβλημα καθώς ήδη η ασφάλιση είναι ανεπαρκέστατη ως προς την κάλυψη αναγκών για θεραπείες (ενδεικτικά ο ΟΓΑ δεν καλύπτει καμιά θεραπεία, κανένα ταμείο δεν καλύπτει ψυχολογική υποστήριξη κ.λ.π.). Οι υφιστάμενες δημόσιες υπηρεσίες σκόπιμα υποβαθμίζονται. Οι εφαρμοζόμενες πολιτικές καταδεικνύουν την συνεχιζόμενη απαξίωση του χώρου της αναπηρίας και των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών, ως πεδίου δικαιωμάτων. Χαρακτηριστικό στοιχείο της απαξίωσης είναι η διαδεδομένη πρακτική οι σχετικοί φορείς να στηρίζονται από «φιλανθρωπίες», πράγμα που περνάει το μήνυμα ότι δεν είναι υποχρέωση του κράτους αλλά ζήτημα που άπτεται της κοινωνικής «μεγαλοθυμίας». Μόνη εγγύηση για καταχτήσεις είναι η οργάνωση των ίδιων των ανθρώπων με αναπηρίες, οι αγώνες τους και το να γίνει η ειδική αγωγή και εκπαίδευση υπόθεση όλου του λαϊκού κινήματος. Κομβικό στοιχείο για όλ’ αυτά είναι η αλλαγή των κοινωνικών αντιλήψεων σχετικά με την αναπηρία και την διαφορά εν γένει.
Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΝΟΜΟ
Στο Θιάκι μπορεί να μιλήσει κανείς για σχεδόν πλήρη απουσία οποιουδήποτε σχεδιασμού για τα άτομα με αναπηρίες και την ειδική αγωγή.
Για την Κεφαλονιά: Πολλά από τα Τμήματα Ένταξης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση δεν στελεχώνονται παρά το ότι είναι ιδρυμένα και στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση λειτουργεί μόλις ένα Τμήμα Ένταξης από το τρέχον σχολικό έτος. Επίσης, τα Ειδικό Νηπιαγωγείο Περατάτων, το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Περατάτων και το ΕΕΕΕΚ Φαρακλάτων δεν στελεχώνονται με επαρκές προσωπικό. Επιπλέον, ο θεσμός της Παράλληλης Στήριξης[1] συναντά ιδιαίτερες δυσκολίες στον Νομό μας, καθώς τα προγράμματα αυτά εγκρίνονται με μεγάλη δυσκολία και αρκετό χρονικό διάστημα μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, με αποτέλεσμα οι σχετικοί πίνακες εκπαιδευτικών να έχουν σχεδόν εξαντληθεί, και σι λίγοι διαθέσιμοι ειδικοί εκπαιδευτικοί να μην έχουν κίνητρο να έρθουν σε έναν απομακρυσμένο νησιωτικό Νομό. Πολύ περισσότερο που σε μια σειρά κενά στα ειδικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας έχουν ζητηθεί από τις αρμόδιες Διευθύνσεις Εκπαίδευσης ωρομίσθιοι και όχι μόνιμοι ή έστω αναπληρωτές. Επισημαίνουμε εδώ και την γεωγραφική έκταση του Νομού που δυσχεραίνει περαιτέρω την κατάσταση, καθώς υπάρχουν αρκετά απομακρυσμένα σχολεία (π.χ. Δήμοι Ερύσσου, Πυλάρου, Ελειού-Πρόννων) οι μαθητές των οποίων δεν έχουν ειδική υποστήριξη.
Επιπλέον, απουσιάζει η διερεύνηση για τους λόγους που μια σειρά μαθητές εγκαταλείπουν το σχολείο, αφού είτε δεν εγγράφονται καθόλου από το δημοτικό στο γυμνάσιο είτε εγκαταλείπουν στην πορεία. Είναι βέβαιο ότι ένα τμήμα της σχολικής εγκατάλειψης έχει να κάνει με την απουσία αντιμετώπισης ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών των μαθητών. Η έρευνα χρειάζεται να εστιαστεί στο πόσοι συγκεκριμένα μαθητές δεν εγγράφονται από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, αφού η ήπια σχολική αποτυχία στην Α΄ Γυμνασίου «θολώνει» το τοπίο των αριθμητικών δεδομένων.
Συγκεκριμένα για το Νομό η κίνηση των μαθητών από την ΣΤ΄ Δημοτικού στην Α Γυμνασίου μεταξύ των ετών 2003-2008 αποτυπώνεται ως εξής:
Σχ. Έτος......ΣΤ΄ Δημοτικού............Α΄ Γυμνασίου επόμενου σχ. έτους
2003-04...............420........................................483
2004-05...............369........................................426
2005-06................407.......................................443
2006-07................417........................................453
2007-08................407........................................---
Από τον πίνακα αυτό βλέπουμε ότι οι μαθητές της Α΄ Γυμνασίου όχι μόνο δεν είναι λιγότεροι από τους μαθητές στην ΣΤ΄ Δημοτικού της προηγούμενης χρονιάς, αλλά περισσότεροι. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι πλεονάζοντες μαθητές είναι μαθητές που επαναλαμβάνουν την Α΄ Γυμνασίου, συνεπώς ο πίνακας αυτός δεν μπορεί να προσδιορίσει τη σχολική διαρροή από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, αλλά δείχνει μόνο κατά προσέγγιση το ποσοστό της ήπιας σχολικής αποτυχίας με όσους επαναλαμβάνουν την Α΄ Γυμνασίου
Ακόμη, απουσιάζει η διερεύνηση από τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας για τη δημιουργία Ειδικού Γυμνασίου – Λυκείου.
Τα στοιχεία αυτά δείχνουν την τραγική και εγκληματική ανεπάρκεια στην ανάπτυξη και λειτουργία δομών ειδικής αγωγής στον Νομό, στην κατεύθυνση της διαμόρφωσης του επιστημονικά αναγκαίου εκπαιδευτικού πλαισίου. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν δημιουργήθηκαν δομές. Ίσα – ίσα μάλιστα, μέσα σε μια 6ετία δημιουργήθηκαν 3 ανεξάρτητα ΣΜΕΑΕ, 8 τμήματα ένταξης πρωτοβάθμιας και 1 δευτεροβάθμιας, το ΚΕΔΔΥ καθώς και μια σειρά φορέων εκτός ΥΠΕΠΘ (Μετάβαση, Κέντρο Ημέρας, Προγράμματα ΔΕΚΑΑ κ.λ.π.). Ωστόσο, οι ελλείψεις σε υποδομές και προσωπικό, η απουσία κεντρικού σχεδιασμού και ευθύνης για το σύνολο των αναγκών, οι αλληλοεπικαλύψεις στις δράσεις, η μη εφαρμογή επιστημονικού προτύπου στη λειτουργία των διάφορων δομών και η πολιτική κατεύθυνση για αυτόνομη και ανταγωνιστική λειτουργία τους, υπονομεύουν την ουσιαστική ανάπτυξη και λειτουργία που έχουν ανάγκη οι μαθητές. Το ΚΕΔΔΥ παραπέμπει τους μαθητές που αξιολογεί για φοίτηση στο κατάλληλο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Το αποτέλεσμα όσων περιγράφηκαν προηγούμενα δείχνει ότι αρκετές εκπαιδευτικές αξιολογήσεις του ΚΕΔΔΥ δεν έχουν πραγματικό αντίκρισμα και δεν παρέχεται στους μαθητές τελικά η κατάλληλη μορφή εκπαίδευσης. Τα πράγματα θα πάρουν πιο οξυμένη μορφή μπροστά στην εφαρμογή της υποχρεωτικότητας της φοίτησης των ατόμων με αναπηρίες που προβλέπεται για τη νέα σχολική χρονιά. Η υποχρεωτικότητα[2] της Ειδικής Αγωγής χωρίς παράλληλη κατοχύρωση του αποκλειστικά δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της, χωρίς πόρους, υποδομές και προσωπικό αποτελεί καθαρό εμπαιγμό. Οι μόνοι κερδισμένοι απ' αυτή θα είναι οι ιδιώτες επιχειρηματίες, ενώ θα επιβαρυνθούν ακόμη περισσότερο οι γονείς. Από τα δεδομένα λοιπόν προκύπτει σαν ανάγκη να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο άμεσων και μεσοπρόθεσμων αιτημάτων, να αποσαφηνίσουμε θέσεις για τη δομή και λειτουργία της ειδικής αγωγής με κριτήριο τις πραγματικές σύγχρονες ανάγκες των παιδιών.
Η εμπειρία του πρόσφατου παρελθόντος πρέπει να μας οδηγήσει κατ’ αρχήν σε συμπεράσματα. Ο κάθε φορέας δε μπορεί να δημιουργεί τις δικές του υπηρεσίες, αγνοώντας αλληλοεπικαλύψεις και δίχως να αναπτύσσει συνεργασίες. Για παράδειγμα, το ΥΠΕΠΘ δημιούργησε το 2000 τα πρώτα ΚΔΑΥ δίχως να έρθει σε ουσιαστική συνεννόηση με το Υπουργείο Υγείας που είχε ήδη τα Ιατροπαιδαγωγικά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τραγέλαφοι και απίστευτη ταλαιπωρία για τον πολίτη που για χρόνια γινόταν μπαλάκι μεταξύ των υπηρεσιών. Το πρόβλημα είναι η ορθολογική διάρθρωση των υπηρεσιών και όχι ο πολλαπλασιασμός τους δίχως προγραμματισμό και κυρίως δίχως κεντρική επιστημονική και διοικητική ευθύνη που θα αγκαλιάζει όλο το φάσμα των παραμέτρων που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψη.
Στο πλαίσιο αυτό και όχι στη λογική των πολλών διαφορετικών «προγραμμάτων» που «τρέχουν» ανά Δήμο, απαιτούμε την εφαρμογή έγκυρης διεπιστημονικής διάγνωσης - αξιολόγησης, πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης από τη βρεφική ηλικία και συμβουλευτικής υποστήριξης σε κάθε Δήμο, δημοτικό διαμέρισμα και Κοινότητα. Η θεσμοθέτηση Κέντρων με αυτόν το ρόλο, ανεξάρτητα από την επωνυμία, είναι αναγκαία. Τα Κέντρα αυτά θα πρέπει να στελεχωθούν με τον απαιτούμενο αριθμό σχολικών ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών, σχολιάτρων και γιατρών όλων των αναγκαίων ειδικοτήτων καθώς και ειδικευμένο εκπαιδευτικό και άλλο βοηθητικό προσωπικό, με σταθερή σχέση εργασίας και πλήρη μισθολογικά και εργασιακά δικαιώματα. Να έχουν στενή συνεργασία με τα σχολεία, τα Κέντρα Υγείας και τα Νοσοκομεία ώστε να εξασφαλίζονται οι όροι πρόληψης και αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης των προβλημάτων. Να οργανώνουν ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα (τμήματα ένταξης) για τις διάφορες κατηγορίες παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο επίπεδο του Δήμου. Να παρέχουν ταυτόχρονα και συμβουλευτική υποστήριξη στους εκπαιδευτικούς των κοινών σχολείων, στους γονείς, καθώς και κοινωνική, ψυχολογική, ιατρική κ.ά., υποστήριξη σε όλα τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της μη κάλυψης του συνόλου των ατόμων με αναπηρία στο Νομό από το ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ, αφού οι αποστάσεις, το κόστος μεταφοράς, τα ωράρια εργασίας των γονιών κ.ο.κ. δείχνουν πως χωρίς «εξακτίνωση» των δράσεων η διάσταση ανάμεσα στις ανάγκες και στην κάλυψή τους διαρκώς θα διευρύνεται. Στο πλαίσιο αυτό μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν και φαινόμενα που έχουν ανακύψει όπως της αβεβαιότητας για τη συνέχιση της λειτουργίας της μονάδας ψυχικής υγείας ΜΕΤΑΒΑΣΗ εξαιτίας της χρηματοδότησής της με ληξιπρόθεσμα ευρωπαϊκά κονδύλια. Κι ακόμη φαινόμενα όπως της μαζικής δημιουργίας εταιριών στο χώρο της Επαγγελματικής Κατάρτισης και της Ειδικής Αγωγής που λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια παρέχοντας ακριβοπληρωμένες υποβαθμισμένες υπηρεσίες. Λύση δεν είναι η «απασχόληση» των επιστημόνων όλων των κλάδων που σχετίζονται με την ειδική αγωγή, την ψυχική υγεία κ.λ.π. με stage και ελαστικές εργασιακές σχέσεις, ούτε το στρώσιμο του δρόμου για την επιχειρηματική δράση που θα «απολαύσει» τα μεγάλα χρηματοδοτικά πακέτα για την ειδική αγωγή που ετοιμάζονται, ούτε βέβαια οι αλληλοεπικαλύψεις μιας σειράς δομών. Η πάγια τακτική της λειτουργίας των ΣΜΕΑΕ, των τμημάτων ένταξης και των ΚΕΔΔΥ με αναπληρωτές αποτελεί μεγάλο οικονομικό κέρδος για το δημόσιο (πληρώνει μισθούς για μερικούς μήνες και όχι για όλον τον χρόνο, η ασφάλιση είναι ΙΚΑ) και ταυτόχρονα συνιστά «παροπλισμό» της πολύτιμης εμπειρίας τους στο αντικείμενο, αφού μπορεί να μη μονιμοποιηθούν ποτέ. Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε ένα φαύλο κύκλο δίχως διέξοδο. Λύση είναι η μόνιμη και σταθερή συνεργατική δουλειά όλου του επιστημονικού και εκπαιδευτικού δυναμικού, με κεντρικό κρατικό σχεδιασμό και στόχο την πλήρη και δωρεάν κάλυψη όσων έχουν ανάγκη. Έτσι, υπερασπίζουμε στο σήμερα τη μη κατάργηση των υπηρεσιών που παρέχονται, απαιτούμε χρηματοδοτήσεις και αντιστεκόμαστε στις απολύσεις από τη σκοπιά του αύριο, δηλαδή από τη σκοπιά της αντιμετώπισης των τομέων αυτών ως κοινωνικών αγαθών που δεν μπορεί παρά να παρέχονται δωρεάν για όλους μέσα από ένα δημόσιο σύστημα υγείας και παιδείας.
.
Β. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΚΕΔΔΥ
Τονίζουμε ότι θεωρούμε κομβικό ζήτημα τη στελέχωση του ΚΕΔΔΥ. Η κυβέρνηση όχι μόνο δεν είναι διατεθειμένη να καλύψει το σύνολο των αναγκών των ατόμων με αναπηρίες μέσα από ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, αλλά και διατηρεί σκόπιμα τις ασάφειες στο υφιστάμενο πλαίσιο λειτουργίας των ΚΕΔΔΥ, που οδηγούν σε δυσχέρειες στην εύρυθμη λειτουργία της υπηρεσίας και στην ουσιαστική εξυπηρέτηση των πολιτών. Επιπλέον, βάσει του νέου Νόμου 3699/2008 που αντικατέστησε τον 2817/2000 πρέπει να καταρτιστεί νέος κανονισμός λειτουργίας των ΚΕΔΔΥ και να επιλυθούν σημαντικά διοικητικά προβλήματα.
Τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ΚΕΔΔΥ Κεφαλληνίας είναι τα εξής:
1. Μόνιμο ειδικευμένο προσωπικό. Καθώς δεν υπάρχει συστηματικό πλαίσιο για την κάλυψη με διορισμούς των θέσεων (εκπαιδευτικών, ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού και διοικητικού προσωπικού) που μένουν κενές, μετά από παραιτήσεις, μεταθέσεις και αποσπάσεις, τα ΚΕΔΔΥ όλης της χώρας αντιμετωπίζουν σοβαρότατο πρόβλημα προσωπικού. Συγκεκριμένα, στο ΚΕΔΔΥ Κεφαλληνίας είναι καλυμμένες οργανικά μόνο δύο θέσεις (διοικητικού υπαλλήλου και ψυχολόγου), η δε ψυχολόγος δεν δύναται να συμμετέχει στην διαγνωστική ομάδα καθώς τελεί χρέη προϊσταμένου και σύμφωνα με τον Ν.3699/2008 (άρθρο 12, παρ.4) περιορίζεται σε διοικητικό έργο. Έτσι, η τρέχουσα διαγνωστική ομάδα απαρτίζεται από αναπληρώτρια ψυχολόγο, αναπληρώτρια κοινωνική λειτουργό και εκπαιδευτικό δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με διάθεση μερικών ωρών ανά εβδομάδα από την οικεία Διεύθυνση. Η διαγνωστική ομάδα άρχισε να λειτουργεί την τρέχουσα σχολική χρονιά στα μέσα Ιανουαρίου ενώ και πέρσι είχε αρχίσει να λειτουργεί στο τέλος Δεκεμβρίου. Η πλήρης σύνθεση του προσωπικού των ΚΕΔΔΥ περιγράφεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 12 του Ν.3699/2008. Η έλλειψη προσωπικού συρρικνώνει το έργο του ΚΕΔΔΥ στο επείγον καθήκον των εκπαιδευτικών αξιολογήσεων και μάλιστα σε καθεστώς μεγάλης χρονικής πίεσης, ενώ δεν αφήνει περιθώρια για την ανάπτυξή των άλλων πολύ σημαντικών προβλεπόμενων δράσεων. Επιπλέον, σι ετήσιες αλλαγές του προσωπικού απαιτούν χρόνο για την προσαρμογή και την εκπαίδευση των νέων υπαλλήλων στις εξειδικευμένες διαδικασίες που ακολουθεί η υπηρεσία, καθώς μάλιστα η φύση της εργασίας είναι τέτοια που δεν υπάρχουν περιθώρια λάθους.
2. Στέγαση. Μετά από πολύχρονη άτυπη φιλοξενία στο ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ Κεφαλληνίας (2003-2008), το ΚΕΔΔΥ στεγάστηκε σε χώρο μισθωμένο από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κεφαλληνίας και Ιθάκης. Ο χώρος αυτός βρίσκεται σε όροφο και δεν είναι προσβάσιμος, πράγμα που αντιβαίνει τη νομοθεσία.
Άμεσα ζητάμε:
￮ καθώς το ΚΕΔΔΥ λειτουργεί κυρίως με ραντεβού, σι υπάλληλοί του να μπορούν να εξυπηρετούν όσους έχουν κινητικά προβλήματα, που δεν υπερβαίνουν το 1-2% του συνόλου των μαθητών που έχουν εξεταστεί, σε άλλο δημόσιο χώρο ο οποίος να είναι προσβάσιμος. Αυτό γίνεται σε άλλα ΚΕΔΔΥ της χώρας που αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα. Επισημαίνουμε ότι η τοποθέτηση αναβατορίου στις σκάλες του μισθωμένου κτιρίου δε λύνει το πρόβλημα καθώς και το εσωτερικό του χώρου δεν πληροί προδιαγραφές προσβασιμότητας (πλάτος σε πόρτες, διαρρυθμίσεις σε τουαλέτες).
Οριστική λύση στο πρόβλημα είναι η μεταστέγαση σε δημόσιο κι όχι ενοικιασμένο χώρο, που να καλύπτει όλες τις προδιαγραφές του κτιριολογικού προγράμματος των ΚΕΔΔΥ. Αυτό αποτελεί το κεντρικό μας αίτημα σχετικά με τη στέγαση του Κέντρου.
3. Λειτουργικά προβλήματα. Τα ΚΕΔΔΥ δεν διαθέτουν κανένα κονδύλι για οποιαδήποτε ανάγκη της υπηρεσίας. Τα λειτουργικά έξοδα καλύπτονται από τις κατά τόπους νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις. Επίσης, προκύπτουν λειτουργικές δαπάνες οι οποίες δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν από τη Νομαρχία (π.χ. υλικά και υπηρεσίες που δεν χορηγούνται επί πιστώσει, μικροέξοδα για τα οποία δεν είναι δυνατόν να κοπούν τιμολόγια). Για την επίλυση αυτών των προβλημάτων θα πρέπει να προβλεφθεί ένα ετήσιο κονδύλι από τον κρατικό προϋπολογισμό το οποίο θα καλύπτει πλήρως τις ανάγκες και θα μπορούν να διαχειριστούν τα ίδια τα ΚΕΔΔΥ.
Πριν προχωρήσουμε στην καταγραφή των ιδιαίτερων προβλημάτων του ειδικού σχολείου στα Περατάτα, του ΕΕΕΕΚ στα Φαρακλάτα και των Τμημάτων Ένταξης είναι σημαντικό να αποτυπώσουμε το τι θεωρούμε αναγκαίο, αναφορικά με τη δομή της ειδικής αγωγής.
.
Γ. ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
1. Έγκαιρη διάγνωση και πρώιμη υποστηρικτική παρέμβαση στα παιδιά με ειδικές ανάγκες. Γενίκευση και δωρεάν εφαρμογή του τεστ screening αμέσως μετά τον τοκετό, εκπαίδευση / επιμόρφωση βρεφονηπιοκόμων και νηπιαγωγών για τον εντοπισμό τυχόν προβλημάτων στους τομείς της αντίληψης, της μνήμης, της γλώσσας και της κινητικής συμπεριφοράς.
2. Καταγραφή των ατόμων με αναπηρία και των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οργάνωση κεντρικού κρατικού φορέα μελέτης-έρευνας των αναγκών, των ειδικών προβλημάτων, των μεθόδων και των μέσων αντιμετώπισης των διαφόρων ομάδων ατόμων με αναπηρία και παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
3. Ομαδοποίηση των διαφόρων κατηγοριών προβλημάτων, ως προς την παιδαγωγική τους αντιμετώπιση.
4. Καθιέρωση της ειδικής αγωγής ως υποχρεωτικής και αποκλειστικά δημόσιας και δωρεάν από την ηλικία των 3 χρόνων. Κατάργηση των κάθε είδους ιδιωτικών μονάδων ειδικής αγωγής, περίθαλψης και διαμονής και μετατροπή τους σε Δημόσιες, όπως εξάλλου προβλέπεται και από το Ν. 1566/85, παύση της όποιας απόπειρας ιδιωτικοποίησης των υπαρχόντων κρατικών δομών. Διασφάλιση παροχής υψηλής στάθμης ειδικής αγωγής και επαγγελματικής εκπαίδευσης.
5. Καθιέρωση τρίχρονης ειδικής προσχολικής αγωγής και ειδικών βρεφονηπιακών σταθμών, αποκλειστικά δημόσιων και δωρεάν, που θα παρέχουν επιστημονικά οργανωμένη φροντίδα και αγωγή σε βρέφη και νήπια με ειδικές ανάγκες.
6. Καθιέρωση Ενιαίου 12χρονου Δημόσιου και Δωρεάν Βασικού Υποχρεωτικού Σχολείου, που η πλειοψηφία των Ατόμων με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες με τις παραπάνω προϋποθέσεις να είναι σε θέση να το ολοκληρώσει.
7. Οργάνωση τμημάτων ένταξης που να καλύπτουν όλες τις μορφές μαθησιακών δυσκολιών, στελεχωμένων με ειδικευμένο προσωπικό.
8. Άμεση ίδρυση δωδεκάχρονων Δημόσιων Ειδικών Σχολείων για όλες τις ομάδες παιδιών με σοβαρές αναπηρίες που μπορούν να ολοκληρώσουν τη βασική εκπαίδευση, σχολεία που θα παίρνουν υπόψη τους τις ιδιαιτερότητες κάθε αναπηρίας ή πάθησης. Τα σχολεία αυτά έχουν στόχο τη γενική εκπαίδευση και την ειδική αγωγή των μαθητών, την ολόπλευρη καλλιέργεια των ικανοτήτων και της προσωπικότητάς τους για να μπορούν αυτόνομα να διαβιώνουν και να αντιμετωπίζουν με αυτοπεποίθηση τη ζωή.
9. Ειδική εκπαιδευτική μέριμνα για παιδιά με βαριές αναπηρίες (νοητική υστέρηση, αυτισμό, πολλαπλές αναπηρίες κ.α.) που δεν έχουν δυνατότητα ολοκλήρωσης της βασικής εκπαίδευσης, με τη δημιουργία κέντρων αγωγής, εκπαίδευσης και δημιουργικής απασχόλησης και διημέρευσης.
10. Ίδρυση σχολών «μεταλυκειακής» Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης για όσα παιδιά δεν μπορούν να φοιτήσουν σε κοινές επαγγελματικές σχολές, που να στοχεύουν στην αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων των ατόμων με αναπηρία.
11. Η ένταξη στο κατάλληλο εκπαιδευτικό πλαίσιο (γενικό σχολείο, ΣΜΕΑΕ, τμήμα ένταξης ή άλλο) να γίνεται με επιστημονικά και μόνο κριτήρια.
12. Θεσμοθέτηση της περιοδικής επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης του διδακτικού-επιστημονικού, του ειδικού εκπαιδευτικού και βοηθητικού προσωπικού σε θέματα Ειδικής Αγωγής, σε πανεπιστημιακό επίπεδο. Να σταματήσει τώρα η αδρή πληρωμή των υφιστάμενων μεταπτυχιακών και σεμιναρίων των 400 ωρών. Επιπλέον, να σταματήσει η σύγχυση μεταξύ του τι συνιστά «ειδίκευση» και τι «επιμόρφωση».
13. Γενναία αύξηση των δαπανών από τον κρατικό προϋπολογισμό για ατόμων με αναπηρία – ειδική αγωγή.
14. Μέτρα για τη στήριξη της φοίτησης και της επαγγελματικής αποκατάστασης των αναπήρων μαθητών, φοιτητών – σπουδαστών.
.
Δ. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
1. Για το ειδικό δημοτικό σχολείο στα Περατάτα: παρά τα βήματα στη στελέχωσή του, δεν υπάρχει οργανική θέση ψυχολόγου. Απουσιάζει ακόμη το απαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό. Επιπλέον, δεν αντιμετωπίστηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες πρόβλημα που προέκυψε με τη λογοθεραπεύτρια, με αποτέλεσμα σήμερα να μην παρέχεται ούτε λογοθεραπεία. Είναι απαραίτητο επίσης τα κοντέινερς άμεσα να αντικατασταθούν με σύγχρονες κατασκευές που θα πληρούν όλες τις απαραίτητες προδιαγραφές, αφού τα παιδιά του ειδικού δημοτικού δεν επιτρέπεται να εσωτερικεύουν πρόσθετες διακρίσεις σε βάρος τους.
2. Στο ΕΕΕΕΚ Φαρακλάτων ακόμη και σήμερα απουσιάζουν:
￭ Ένας καθηγητής μαθηματικών
￭ Ένας εκπαιδευτικός τουριστικών επαγγελμάτων (ΠΕ18-35)
￭ Ένας εκπαιδευτικός για το εργαστήριο αγγειοπλαστικής
￭ Ένας λογοθεραπευτής
￭ Βοηθητικό προσωπικό (ΔΕ)
Από τα εργαστήρια έχει στηθεί μέσω φιλανθρωπικών προσφορών το εργαστήριο τουριστικών επαγγελμάτων, ενώ απουσιάζει το εργαστήριο αγγειοπλαστικής.
Η κατάσταση στις υποδομές (συντήρηση κτιρίου, προαύλιο, στεγανοποίηση κ.ο.κ.) παραμένει ουσιαστικά στάσιμη. Η Σχολική Επιτροπή δεν διαθέτει καθόλου χρήματα. Ζητάμε η χρηματοδότηση να μην προσδιορίζεται στο σχολείο αυτό ανάλογα με τα παιδιά (9 σήμερα) αλλά με βάση τις πραγματικές ανάγκες.
Σημειώνουμε ότι δεν έχουν ζητηθεί ακόμη από τη ΔΔΕ Κεφαλονιάς οργανικές θέσεις γενικής παιδείας για ειδική αγωγή ούτε οργανικές θέσεις ψυχολόγου, κοινωνικού λειτουργού και ειδικού βοηθητικού προσωπικού, ενώ παραμένουν ακάλυπτες οι υπόλοιπες που αναφέρθηκαν πιο πάνω.
Ζητάμε τη μεταφορά του σχολείου στον κοινωνικό ιστό της πόλης του Αργοστολίου.
Επιπλέον, ζητάμε άμεσα να προστεθούν οι ειδικότητες α) χειροτεχνίας και β) αυτόνομης διαβίωσης. Για το σκοπό αυτό πρέπει να συνεδριάσει άμεσα η ΝΕΠ και το Νομαρχιακό Συμβούλιο.
3. Για τα τμήματα ένταξης: είναι επείγον να προβλεφθούν για τη νέα χρονιά οι υποδομές και το προσωπικό που απαιτούνται στα υφιστάμενα τμήματα ένταξης και να ιδρυθούν νέα όπου είναι απαραίτητο. Τα νέα τμήματα ένταξης να οργανώνονται από ειδικούς με εμπειρία και σε συνεργασία με τους σχετιζόμενους φορείς.
Επίσης, είναι απαραίτητο να επιμορφωθεί το σύνολο των εκπαιδευτικών στο Νομό, με ουσιαστικό τρόπο, για τα ζητήματα της ειδικής αγωγής. Κι ακόμη να υπάρξουν δράσεις ευαισθητοποίησης της κοινωνίας. Το πιο εγκληματικό από όλα είναι ότι το ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό του ΥΠΕΠΘ στο Νομό, το οποίο είναι ελάχιστο και απολύτως ανεπαρκές για τις τρέχουσες ανάγκες, παραμένει σε συνθήκες ελαστικής απασχόλησης.
Πρέπει να τονιστεί η απαράδεκτη κατάσταση που υπάρχει με τα Πανεπιστημιακά Τμήματα Ειδικής Αγωγής του Βόλου και Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής της Θεσσαλονίκης. Μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχαν επαγγελματικά δικαιώματα. Οι απόφοιτοί τους δεν έχουν καν δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ και διορισμού τους στην εκπαίδευση με βάση το αντικείμενο σπουδών τους σε αντίθεση με όσους αποφοιτούν από τα σεμινάρια των 400 ωρών. Ουσιαστικά, είναι σα να υποδεικνύεται στους αποφοίτους των συγκεκριμένων Τμημάτων, αφού πάρουν πτυχίο να περάσουν κι από ένα σεμινάριο (με το ανάλογο κόστος), μαζί με εκπαιδευτικούς και αποφοίτους άλλων άσχετων ειδικοτήτων, για να αποκτήσουν δικαίωμα να δουλέψουν πάνω σε αυτό που έχουν σπουδάσει (δηλαδή πλήρης αποσύνδεση πτυχίου - επαγγέλματος).
Όλα δείχνουν ότι η κατάσταση δεν είναι τυχαία. Είμαστε αποφασισμένοι να συγκρουστούμε με κάθε πολιτική σκόπιμης υποβάθμισης της ειδικής αγωγής, που στοχεύει στην περαιτέρω απαξίωσή της και στην παράδοση του χώρου αυτού στα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα.
.
Ε. ΔΙΕΚΔΙΚΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟΥ
Το παρακάτω πλαίσιο στόχων, αποτελεί τη βάση του συντονισμού των φορέων:
· Αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν, αναβαθμισμένη Πρόνοια και Ειδική Αγωγή. Να μην πληρώνουν οι γονείς ούτε ένα ευρώ για οποιαδήποτε ανάγκη εκπαίδευσης, αποκατάστασης και περίθαλψης των παιδιών με Ειδικές Ανάγκες και Αναπηρίες.
· Κάθε παιδί με Ειδικές Ανάγκες να βρει το κατάλληλο γι' αυτό σχολείο. Ούτε ένα παιδί με αναπηρία στο σπίτι του, ούτε ένα παιδί σε σχολείο που δε θα παίρνει υπόψη τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες του. Ενδεικτικά επισημαίνεται το πρόβλημα των αισθητηριακών προβλημάτων (κώφωση - τύφλωση). Τα ποσοστά αυτών των μαθητών είναι μικρά. Ως τώρα δεν έχουν επισημανθεί στο Νομό μαθητές με σοβαρό πρόβλημα όρασης και υπάρχουν περίπου 7-8 μαθητές διάφορων βαθμίδων με σοβαρό πρόβλημα ακοής. Τα αισθητηριακά προβλήματα θέλουν ειδική αντιμετώπιση που δεν παρέχεται σε επίπεδο Νομού και εκτός Νομού (Πάτρα-Αθήνα) δεν υπάρχουν οργανωμένες δομές με οικοτροφεία. Συνεπώς, μαθητές με αισθητηριακά προβλήματα καταδικάζονται σε παντελή ουσιαστικά έλλειψη εκπαίδευσης και συνήθως φοιτούν «εικονικά» στα γενικά σχολεία.
· Να μη χάνει κανένα παιδί έστω και μια μέρα φοίτησης στο σχολείο από τα «εμπόδια» στη μετακίνησή του. Δημόσιο, δωρεάν και ασφαλές σύστημα μεταφοράς των μαθητών στα σχολεία τους, με ευθύνη του υπουργείου Παιδείας, που θα διαθέσει κατάλληλα διαμορφωμένα μέσα μετακίνησης, εξειδικευμένους οδηγούς και συνοδούς και την αναγκαία κρατική χρηματοδότηση. Λέμε «όχι» στην ιδιωτικοποίηση του δικτύου μεταφοράς και στη μεταφορά της ευθύνης χρηματοδότησης στις Σχολικές Επιτροπές.
· Μονιμοποίηση όλων των εργαζομένων (εκπαιδευτικού, ειδικού εκπαιδευτικού, βοηθητικού και τεχνικού προσωπικού) στις μονάδες Ειδικής Αγωγής, Πρόνοιας και Ψυχικής Υγείας. Να εξευρεθούν άμεσα από τον κρατικό προϋπολογισμό όλα τα απαραίτητα κονδύλια για τη συνέχιση της λειτουργίας τους. Μαζικές προσλήψεις μόνιμου ειδικευμένου προσωπικού για τη στήριξη των παιδιών με αναπηρίες και μαθησιακές δυσκολίες στα τμήματα ένταξης των γενικών σχολείων.
Η κάλυψη των ελλείψεων σε υποδομές - προσωπικό – χρηματοδότηση στις ΣΜΕΑΕ, στα Τμήματα Ένταξης και στο ΚΕΔΔΥ δεν μπορεί να περιμένει. Πρέπει να αντιμετωπιστεί τώρα. Η νέα σχολική χρονιά δεν μπορεί να ακολουθήσει τα χνάρια της φετινής, χωρίς το στοιχειώδη σχεδιασμό για το ποια ακριβώς παιδιά, με ποιες ακριβώς ανάγκες και με ποιο απαιτούμενο προσωπικό πρέπει να ενταχθούν στο σύστημα. Για να αναπτυχθούν πλήρως και έγκαιρα όλες οι απαραίτητες δομές. Νέα χρονιά χωρίς μαζικούς μόνιμους διορισμούς εργαζομένων δεν πρέπει να επιτρέψουμε να ξεκινήσει.
ΣΤ. ΜΟΡΦΕΣ ΔΡΑΣΗΣ
Για όλα τα παραπάνω προχωράμε σε:
ü Συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη 12/3 στις 1.30 μ.μ.
ü Αίτηση συζήτησης στο Νομαρχιακό Συμβούλιο (ΝΣ) για το θέμα, ώστε να προταθεί στο ΥΠΕΠΘ να διευρυνθούν άμεσα οι ειδικότητες στο ΕΕΕΕΚ Φαρακλάτων, να συνυπολογιστούν στο πενταετές για τις υποδομές όλες οι ανάγκες των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, να απαιτηθούν όλα τα απαραίτητα κονδύλια που αφορούν την εύρυθμη λειτουργία των ΣΜΕΑΕ, των Τμημάτων Ένταξης, του ΚΕΔΔΥ και να ρυθμιστεί σε σωστή βάση η μεταφορά των μαθητών με αναπηρίες. Επιπλέον, το ΝΣ σαν κορυφαίο πολιτικό όργανο του Νομού οφείλει να τοποθετηθεί εφ’ όλης της ύλης για το χώρο της αναπηρίας.
ü Να γίνει διάβημα στο Δήμο Αργοστολίου για την προσβασιμότητα. Υπάρχουν ράμπες στα πεζοδρόμια, οι οποίες όμως είναι μη λειτουργικές καθώς εκεί πάνε και παρκάρουν αυτοκίνητα. Να ζητηθεί από την τοπική αυτοδιοίκηση η επίσπευση της ανάπτυξης και περιφρούρησης της πλήρους προσβασιμότητας σε όλους τους δημόσιους χώρους (εσωτερικούς και εξωτερικούς) στον Νομό.
ü Παράσταση στις Διευθύνσεις Α΄Βάθμιας και Β΄Βάθμιας Εκπαίδευσης με πρόταση για την στήριξη της ίδρυσης Ειδικού Γυμνασίου, για την έγκαιρη πρόβλεψη των οργανικών θέσεων στις ΣΜΕΑΕ και στα Τμήματα Ένταξης για τη νέα σχολική χρονιά και με απαίτηση για την πλήρη κάλυψή τους.
ü Κινητοποιούμαστε στις 20 Μάρτη μαζί γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές.
ü Στηρίζουμε το φεστιβάλ «ντοκιμαντέρ και αναπηρία» στο καφε- θέατρο στα Φάρσα.
ü Να κηρυχθεί η σχολική χρονιά 2009-2010 χρονιά «ειδικής αγωγής» στο Νομό, στο πλαίσιο της οποίας δεν θα σταματήσουμε να διεκδικούμε τους στόχους μας και να ευαισθητοποιούμε την κοινή γνώμη.
.
Αργοστόλι 5/3/2009
.
.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
[1] Επισημαίνουμε ότι το θέμα της Παράλληλης Στήριξης θέλει μεγάλη προσοχή στον χειρισμό του ώστε να μην χρησιμοποιείται ως μέθοδος αποφυγής του Ειδικού Σχολείου. Επειδή η Παράλληλη Στήριξη αφορά ουσιαστικά έναν εκπαιδευτικό προς έναν μαθητή, είναι πολύ δαπανηρή. Επιπλέον, είναι ευνόητο ότι πρέπει να δίδεται με προσοχή εκεί που πραγματικά χρειάζεται, με επιστημονικά κριτήρια κι όχι όπου ασκούνται οι όποιες πιέσεις. Πέρσι υπήρξε ένα μίνι σκάνδαλο στο ΥΠΕΠΘ γιατί σε πολλές περιοχές της Ελλάδας δινόταν καταχρηστικά. Ωστόσο, το Υπουργείο κατέληξε να απορρίπτει έτσι κι αλλιώς σωρεία αιτήσεων. Στην Κεφαλονιά το ΚΕΔΔΥ έχει προτείνει Παράλληλη για μόλις 3 μαθητές σε όλα τα χρόνια λειτουργίας του, από τις οποίες ικανοποιήθηκε μόνο η μία. Είμαστε αντίθετοι σε κάθε πίεση για υπέρβαση των προτεινομένων από το ΚΕΔΔΥ, όπως βεβαίως και καταδικάζουμε τη μη υλοποίηση των υπόλοιπων δύο προτάσεων.
[2] Τα περισσότερα παιδιά με Ειδικές Ανάγκες βρίσκονται εκτός εκπαιδευτικού συστήματος. Από τα 200.000 παιδιά με αναπηρίες που με τους πιο συντηρητικούς υπολογισμούς βρίσκονται σε ηλικία εκπαίδευσης, μόνο τα 15.500 φοιτούν σε ειδικά σχολεία και ειδικές τάξεις. Η τάση μείωσης, αντί για αύξηση, των μαθητών των ειδικών σχολείων, οδηγεί χιλιάδες παιδιά στο σκοτάδι της αμάθειας και στο περιθώριο της ζωής.